Ἀγαπητοί μου Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι τῆς Γερμανίας!
Πρώτη ἡμέρα σήμερα τοῦ νέου ἔτους καὶ γιορτὴ τοῦ Μ. Βασιλείου. Ἐπικοινωνῶ μὲ χαρὰ μαζί σας γιὰ νὰ σᾶς μεταφέρω τὴν πατρική μου εὐχὴ καὶ νὰ μοιράσω σὲ ὅλους ἕνα κομμάτι βασιλόπιττας. Καὶ δὲν ἐννοῶ ἀπ ̓ αὐτὴν ποὺ κόβουμε στὶς ἐκκλησιὲς καὶ στὰ σπίτια μας, ἀλλὰ ἕνα κομμάτι ἀπὸ τὰ πνευματικὰ γλυκίσματα τῆς θεολογίας, ποὺ μᾶς ἄφησε σὰν πολύτιμη κληρονομιὰ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τῆς Καισαρείας στὴν Καππαδοκία.
Σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς περίφημες ὁμιλίες του, ποὺ ἀπευθύνεται «Σ ̓ αὐτοὺς ποὺ συλλέγουν πλούτη», ὁ Μ. Βασίλειος γράφει: «Γνωρίζω πολλοὺς ποὺ νηστεύουν, προσεύχονται, μετανοοῦν γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους, φανερώνοντας ἔτσι τὴν ἀδάπανη εὐλάβειά τους – μιὰ εὐλάβεια, δηλαδή, ποὺ δὲν τοὺς κοστίζει τίποτε – καὶ δὲν δίνουν οὔτε μιὰ δεκάρα σ ̓ αὐτοὺς ποὺ εἶναι θλιμμένοι ἐξαιτίας τῶν ἀναγκῶν τους. Σὲ τί θὰ τοὺς ὠφελήσουν τέτοιους ἀνθρώπους οἱ ὑπόλοιπες ἀρετές τους;». Καὶ καταλήγει: «ἀφοῦ δὲν θὰ γίνουν ἀποδεκτοὶ στὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Στὴν συνέχεια, ἐξηγεῖ ὅτι εἶναι ἀνάγκη νὰ κάνουμε δίκαιη διαχείριση τοῦ πλούτου, ποὺ περιέρχεται στὴν κατοχή μας, καὶ ὄχι χρήση του ποὺ ἀποκλειστικὸ στόχο της θὰ ἔχει τὴν προσωπική μας ἀπόλαυση.
Ἀναρωτιέμαι, ἀρχικά, ἂν ἐμεῖς εἴμαστε σὲ θέση νὰ ἰσχυριστοῦμε ὅτι ἔχουμε, ἔστω, τὴν εὐλάβεια ἐκείνη ποὺ ὁ ἅγιος ὀνομάζει ἀδάπανη. Εἶναι ἡ νηστεία, ἡ προσευχή, ἡ μετάνοια, πολύτιμα κομμάτια τῆς ζωῆς μας ἢ μήπως μοιάζουν στὸ δικό μας παράδειγμα μὲ μηχανικὲς ἐπαναλήψεις, τήρηση τύπων, κάποτε μάλιστα καὶ μὲ ἀγγαρεῖες; Πάντως, ὁ Μ. Βασίλειος μᾶς λέει πώς, κι ἂν ἀκόμα διαπρέπουμε σ ̓ αὐτὲς τὶς ἀρετές, δὲν ὠφελούμαστε στὸ παραμικρό, ἂν παραμένουμε μόνο σ ̓ αὐτές, ἂν δηλαδὴ ὅ,τι θεωροῦμε ἀρετή μας δὲν μπορεῖ νὰ συμπεριλάβει καὶ τὸν διπλανό μας, εἰδικὰ ἐκεῖνον ποὺ βρίσκεται σὲ ἀνάγκη.
Συνήθως, ὅταν καλούμαστε νὰ μοιραστοῦμε αὐτὰ ποὺ ἔχουμε, δικαιολογοῦμε τὸν ἑαυτό μας λέγοντας κάτι φαινομενικὰ λογικὸ καὶ σωστό: Δὲν εἴμαστε πλούσιοι· τέτοιοι τοὐλάχιστον, ὥστε νὰ ἐμφανιζόμαστε σὲ λίστες μὲ τοὺς πιὸ εὐκατάστατους ἄνδρες καὶ γυναῖκες τοῦ πλανήτη. Νομίζουμε, μὲ ἄλλα λόγια, ὅτι δὲν ἔχουμε τόσα πολλὰ στὴν κατοχή μας, ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ τὰ μοιραστοῦμε καὶ μὲ ἄλλους. Τὸ περίεργο σ ̓ αὐτὴν τὴν δικαιολογία εἶναι ὅτι διαψεύδεται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν πραγματικότητα. Ὅπως μᾶς ἀποδεικνύει ἡ ἐμπειρία πάνω στὸ θέμα αὐτό, οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι ποὺ εἶναι ἕτοιμοι νὰ μοιραστοῦν μὲ τοὺς ἄλλους κάτι, εἶναι συνήθως ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν τὰ λιγώτερα, χωρὶς νὰ ἀποκλείονται ἀσφαλῶς οἱ ἐξαιρέσεις σ ̓ ἐκείνους ποὺ διαθέτουν τὰ πολλά.
Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μᾶς φανερώνει ὅτι ἡ δοτικότητα δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν ὑλικὴ ἀξία ἢ τὴν ποσότητα αὐτοῦ ποὺ προσφέρουμε, ἀλλὰ ἀπὸ αὐτὸ ποὺ εἴμαστε· ἀπὸ τὸν ἂν
νιώθουμε τοὺς διπλανούς μας ὡς ἀδελφούς, διότι τότε τοὺς συμπαραστεκόμαστε, στὴν χαρὰ καὶ στὴν λύπη τους, αὐτονόητα καὶ δίχως δεύτερη σκέψη. Ἁπλά, τότε καὶ μόνον τότε, τοὺς ἀγαπᾶμε. Ἔτσι, ὁ Κύριός μας μᾶς μαθαίνει πὼς πράγματα ποὺ κοστίζουν ἐλάχιστα, ὅπως ἕνα ποτήρι νερό, ἕνα πιάτο φαγητὸ ἢ ἕνα ροῦχο, γιὰ ἐκεῖνον ποὺ τὰ στερεῖται, καὶ μιὰ ἐπίσκεψη στὸν ἄρρωστο ἢ τὸν φυλακισμένο, ἔχουν ἄπειρη ἀξία καὶ κάνουν τὴν γῆ παράδεισο, ὅταν προσφέρονται μὲ ἀγάπη.
Ἡ ἐποχή μας νομίζω ὅτι μᾶς βοηθάει νὰ κινηθοῦμε πρὸς τὸν ἀδιέξοδο δρόμο τοῦ ἀτομικισμοῦ, τῆς ἀποκλειστικῆς ἱκανοποιήσεως τῶν λεγομένων ἀτομικῶν ἀναγκῶν ἢ δικαιωμάτων μας καὶ μόνον αὐτῶν. Ὡς Χριστιανοὶ γνωρίζουμε ὅτι αὐτὸς εἶναι ἕνας φοβερὸς πειρασμός, ποὺ μπορεῖ νὰ μετατρέψει τὴν ἀνθρώπινη ζωὴ σὲ κόλαση. Ἡ ἀγάπη, ὡς κινητήρια δύναμη γιὰ τὰ πάντα, προϋποθέτει τὸν ἄλλον, αὐτὸν ποὺ ὁ Χριστὸς ὀνομάζει πλησίον. Δὲν μποροῦμε νὰ ὑπάρχουμε μόνοι μας, ἀφοῦ χωρὶς σχέση μὲ τὸν συνάνθρωπό μας, καταντοῦμε ἄσχετοι μὲ τὸν ἑαυτό μας καὶ τὴν ἴδια τὴν ζωή. Ὁ δρόμος γιὰ τὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι δρόμος συνύπαρξης, ἀλληλεγγύης καὶ ἀγάπης. «Κανεὶς δὲν ἀγαπᾶ τὸν Θεό, ἂν δὲν ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφό του, καὶ κανεὶς δὲν ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφό του, ἂν δὲν ἀγαπᾶ τὸν Θεό», λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος. Αὐτὸς ὁ δρόμος εἶναι ἁπλὸς καὶ ὄμορφος. Καὶ εἶναι ἱκανὸς νὰ γεμίσει τὸν καθένα μὲ χαρά· ἀπὸ ἐκείνη μάλιστα τὴν χαρά, ποὺ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ τὴν ἀφαιρέσει.
Ἀπευθύνω, λοιπόν, σήμερα ἕνα κάλεσμα πρὸς ὅλους. Ἐλᾶτε φέτος νὰ κάνουμε τὴν διαφορά. Ἐλᾶτε μέσα στὸ 2018 νὰ γίνουμε περισσότερο φιλάνθρωποι, ὅπως ὁ Χριστός, ὁ Μεγάλος Φιλάνθρωπος. Αὐτός, ἄλλωστε, εἶναι καὶ ὁ μόνος ποὺ μπορεῖ νὰ μᾶς δώσει τὴν δύναμη γιὰ ν ̓ ἀγαπᾶμε. Ἂς εἶναι ἡ νέα χρονιὰ εὐλογημένη μὲ ἔργα συμπαράστασης, ἀλληλεγγύης, ἀνθρωπιᾶς.
Βόννη, 1 Ἰανουαρίου 2018
Μὲ πατρικὴ ἀγάπη
ὁ Μητροπολίτης σας
+ ὁ Γερμανίας Αὐγουστῖνος
